Το σχολείο μας
Κατά την Τουρκοκρατία, το 1851 δημιουργείται το πρώτο σχολείο στα Λεύκαρα με πρωτοβουλία της Εκκλησίας, που είναι και αλληλοδιδακτικό, δηλαδή σχολείο στο οποίο εκτός από το δάσκαλο, τα μεγάλα παιδιά δίδασκαν τα μικρότερα ή γενικότερα οι πιο ικανοί μαθητές δίδασκαν τους πιο αδύνατους.
Πρώτα το σχολείο ήταν σε μια καλύβα κοντά στην εκκλησία των Αγίων Αναργύρων κι ο πρώτος δάσκαλος ήταν ο Χατζηβαρνάβας από τη Λευκωσία. Είχε 15 μαθητές και δίδαξε για 15 χρόνια. Ακολούθησαν και άλλοι δάσκαλοι ανάμεσά τους και ιερείς που δίδασκαν στα παιδιά μαθήματα που αφορούσαν την εκκλησιαστική λειτουργία.
Κατά την Αγγλοκρατία μεταξύ 1878-1880 υπήρχε Κοινοτικό σχολείο με 100 παιδιά σε μια μικρή αίθουσα. Μαθήματα που διδάσκονταν ήταν: Εκκλησιαστική Ιστορία, Αρχαία Ελληνικά, Γεωγραφία, Αριθμητική. Μερικά παιδιά δεν παρακολουθούσαν τα τακτικά μαθήματα γιατί δεν είχαν βιβλία ή τετράδια και μολύβια. Είχε ένα δάσκαλο του οποίου η γυναίκα δίδασκε στο σπίτι τους 25 κορίτσια. Ο δάσκαλος πληρωνόταν 6000 γρόσια, μισά από την Εκκλησία και μισά από την Επιτροπή που μάζευε τα δίδακτρα. Η σύζυγος του δασκάλου πληρωνόταν από τα κορίτσια.Η ίδρυση του πρώτου Παρθεναγωγείου στα Λεύκαρα έγινε το 1879.
Το σχολείο (αυτό που λειτουργεί ως σήμερα) ονομάζεται Σχολή Τιμίου Σταυρού. Κτίστηκε το 1920. Το οικόπεδο το δώρισε η εκκλησία. Επίσης και τα χρήματα που χρειάστηκγια να κτιστεί τα έδωσε η εκκλησία. Πρόσφερε περίπου 4500 αγγλικές λίρες. Με την ολοκλήρωση τρης ανέγερσης του σχολείου το 1920 άρχισε η λειτουργεία του ως Αρρεναγωγείου ενώ ταυτόχρονα λειτουργούσε στην αυλή της Εκκλησίας του Τιμίου Σταυρού το Παρθεναγωγείο. Πραγματικά σε λίγα χρόνια άκμασε και αναπτύχθηκε, προσφέροντας καλλιέργεια στα νέα παιδιά. Τη σχολική χρονιά 1921-1922 φαίνεται από τα αρχεία του σχολείου πως φοιτούσαν στην Α΄τάξη του Αρρεναγωγείου Λευκάρων 55 αγόρια, ενώ στην Α΄τάξη του Παρθεναγωγείου φοιτούσαν 60 κορίτσια. Οι μεγαλύτερες τάξεις είχαν λιγότερα παιδιά γιατί αυτά που μένανε στάσιμα συνήθως δεν επαναλάμβαναν την ίδια τάξη αλλά αποσύρονταν.
Η φοίτηση σε ξεχωριστά σχολεία για τ΄αγόρια και τα κορίτσια συνεχίστηκε μέχρι και τη χρονιά 1932-1933. Με βάση πληροφορίες που λαμβάνουμε από το περιοδικό τα Λεύκαρα για την περίοδο από 1930-1937 η κ. Μαρούλλα Δ. Χαβά ήταν η δασκάλα στο Παρθεναγωγείο Λευκάρων. Την ίδια εποχή υπηρέτησε στο Αρρεναγωγείο ο σύζυγός της Δημητράκης Χαβάς.
Την επόμενη σχολική περίοδο 1933-1934 άρχισαν να φοιτούν μαζί αγόρια και κορίτσια και το σχολείο έγινε μικτό. Αυτό συνεχίστηκε για πολλά χρόνια. Με την ίδια μορφή δηλαδή του εξαδιδάσκαλου σχολείου συνέχισε να λειτουργεί και μετά την εγκαθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Όσο περνούσαν τα χρόνια οι αριθμοί των μαθητών λιγόστευαν και φτάνουμε στη χρονιά 1971-1972 όταν με 118 παιδιά λειτούργησε ως τριδιδάσκαλο. Όλα έδειχναν πως μπήκαμε σε κατιούσα πορεία, ωστόσο η Τουρκική εισβολή, που τόσα κακά επεσώρευσε στον τόπο μας, έφερε την πληθυσμιακή έκρηξη στο σχολείο. Για ένα χρόνο το σχολείο δούλευε με πρωινή και απογευματινή φοίτηση εξαιτίας του μεγάλου αριθμού μαθητών. Τα επόμενα χρόνια σταθεροποιήθηκαν οι αριθμοί και συνεχίστηκε ομαλά η πρωινή φοίτηση.
Ακολούθησε και πάλι πτωτική τάση, ιδιαίτερα όμως επηρέασε σημαντικά τα μικρότερα χωριά της περιοχής μας. Γι΄αυτό το 1977-1978 μεταφέρονται και φοιτούν στα Λεύκαρα οι μαθητές από τις κοινότητες Βάβλα και Λάγια. Τη χρονιά 1982-1983 εντάσσονται στο σχολείο και τα παιδιά από τη Βαβατσινιά και τον Κάτω Δρυ. Ακολουθούν τα Κάτω Λεύκαρα το 1986-1987 και τέλος η Σκαρίνου το 1998-1999.
Βασική προσπάθεια της σχολικής μονάδας ήταν η ομαλή ένταξη όλων των μαθητών στο κοινωνικό σύνολο, μα συνάμα η διατήρηση της ξεχωριστής οντότητας με τα ιδιάζοντα χαρακτηριστικά. Αυτό πέτυχε σε αρκετά ψηλό βαθμό και οι πιο πάνω εμβολιασμοί επενέργησαν θετικά στη δημιουργία μιας ισχυρής παιδευτικής μονάδας.
Το 2002 φοιτούν στο σχολείο 116 μαθητές και μαθήτριες [66 αγόρια και 50 κορίτσια] που είναι κατανεμημένοι σε έξι τάξεις : Α΄τάξη 14 μαθητές και μαθήτριες, Β΄τάξη 23, Γ΄τάξη 15, Δ΄τάξη 20, Ε΄τάξη 21 και Στ΄τάξη 23. Διδάσκουν 9 δάσκαλοι: 7 δασκάλες και 2 δάσκαλοι.
Το σχολικό κτίριο αποτελείται από επτά αίθουσες διδασκαλίας.
Πηγές
Περιοδικό ΄Τα Λεύκαρα' αρ. 79
Περιοδικό ΄Τα Λεύκαρα΄ αρ. 28
Αχιλλέας Ιωάννου, Περιοδικό Λεύκαρα αρ. ΄Σας ταξιδεύουμε στα χωριά της περιφέρειας Λευκάρων΄